หางนกยูงไทย ชื่อสามัญ Barbados Pride, Dwarf poinciana, Flower fence, Paradise Flower, Peacock’s crest, Pride of Barbados หางนกยูงไทย ชื่อวิทยาศาสตร์ Caesalpinia pulcherrima (L.) Sw.

หางนกยูงไทย

Pride of Barbados

ชื่อไทย : หางนกยูงไทย
ชื่อภาษาอังกฤษ : Barbados Pride, Dwarf poinciana, Flower fence, Paradise Flower, Peacock’s crest, Pride of Barbados
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Caesalpinia pulcherrima (L.) Sw.

ลักษณะ : ไม้พุ่มเตี้ยชนิดหนึ่ง สูง 3-5 เมตร ทรงพุ่มกลม ต้นเกลี้ยงหรือมีหนาม ใบ ประกอบแบบขนนกสองชั้น ออกสลับ ช่อใบย่อยมีใบย่อย 7-11 คู่ รูปขอบขนาน หรือรูปไข่กลับ ปลายมนหรือเว้า โคนเบี้ยว ดอก มีหลายสีตามพันธุ์ ได้แก่ เหลือง แดง ส้ม ชมพูแก่ แดงประขาว ดอกเป็นช่อ ตามซอกใบและปลายกิ่ง กลีบดอก 5 กลีบ ขนาดไม่เท่ากัน เกสรตัวผู้ 10 อัน ออกดอกตลอดปี ผล เป็นฝักแบน เมื่อแก่แตกได้ ออกฝักตลอดปี เมล็ด 8-10 เมล็ด เมล็ดมีรูปร่างกลม

ถิ่นกำเนิดของหางนกยูงไทยคือหมู่เกาะอินดีสตะวันตกและอเมริกาใต้ ในเมืองไทยมีชื่อท้องถิ่นเรียกกันหลายชื่อ เช่น นครราชสีมาเรียกขวางยอย แม่ฮ่องสอนเรียกจำพอ ซำพอ ทางเหนือเรียกซมพอ พญาไม้ผุ ส้มผ่อ ส้มพอ เงี้ยวแม่ฮ่องสอนเรียกหนวดแมว

หางนกยูงไทย มีผู้ปลูกเป็นไม้ประดับกันทั่วไปตามวัด สถานที่ต่าง ๆ และตามบ้านเรือน เพราะเป็นไม้ที่ไม่ต้องดูแลมาก ให้ดอกสวยงามต่างสีตลอดทั้งปี นอกจากนี้หางนกยูงไทยยังมีคุณค่าทางสมุนไพรด้วย รากใช้ปรุงเป็นยาขับโลหิต ระดูสตรี ต้มหรือฝนรับประทานแก้บวม วัณโรค มักใช้ดอกสีแดง